همانگونه که از نام آن پیدا است در حالت سرگیجه، حس اشتباه چرخش محیط یا خود فرد برای او ایجاد میگردد که ممکن است منجر به عدم تعادل و افتادن و اسیب دیدن فرد یا ایجاد حالات دیگر همچون تهوع در فرد گردد. سرگیجه گاهی همراه با علایم و نشانههاي متعدد در افراد گزارش ميشود كه ممكن است چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد.
علائم سرگیجه چيست؟
_حس کاذب حرکت یا چرخش (گیجی)
_احساس ضعف یا احساس سبک سری.
_از دست دادن تعادل
_احساس شناوری یا بی قراری
چه زمانی اين علايم خطرناك قلمداد ميشود؟
از آن جا كه سر و مغز انسان منشا مديريت بدن به شما ميايد هر گونه علايم مرتبط با بخش سر در افراد نگرانكننده است و هر گونه سردرد مکرر، ناگهانی، شدید، یا غیرقابل توضیح ميتواند منجر به وحشت افراد گردد و به نظر ميرسد بي ربط هم نباشد و ياز به مراجعه به پزشك لازم است. اما گاهي مراقبتها بايد فوري صورت گيرد چرا كه ممكن است آسيبها بسيار آني و مخرب باشند. بطور مثال در موارد زير لازم است مراجعه اورژانسي به پزشك را در دستور كار خود قرار دهيد.
_سردرد ناگهانی و شدید
_ درد قفسه سینه
_سختی در تنفس
_بی حسی و یا فلج شدن و پاها و بازوها
_خستگی
_دید دوتایی
_ضربان قلب سریع یا نامنظم
_گیجی و یا صحبت کردن به صورت مبهم
_تلوتلو خوردن یا به سختی راه رفتن
_استفراغ مداوم
_تشنج
_تغییر ناگهانی در شنوایی
_بی حسی در صورت یا ضعف
چرا سرگيجه اتفاق ميافتد؟
عوامل متعددي ميتواند منجر به ايجاد احساس عدم تعادل و سرگيجه گردد، از جمله اختلال گوش داخلی، بیماری حرکتی، اثرات دارویی، گردش ضعیف، عفونت و یا جراحت
دلایل سرگیجه چیست ؟
وضعیت سرگیجه پراکسیسمال خوش خیم (BPPV):
احساس چرخيدن با تغییر سریع در حرکت سر ایجاد می شوند، مانند زمانی که در رختخواب غلت میزنید، بلند میشوید و یا ضربهای به سرتان زده میشود. BPPV شایع ترین علت سرگیجه است.
عفونت:
عفونت ویروسی اعصاب وستیبولا میتواند موجب سرگیجه شدید و مداوم شود. اگر شما هم چنین فقدان شنوایی ناگهانی دارید، ممکن است لارجنتیت داشته باشید.
بیماری مینیره با سرگیجه های طولانی:
این بیماری شامل تجمع بیش از حد مایع در گوش داخلی شما است. با سرگیجه ناگهانی که تا چند ساعت طول میکشد، مشخص میشود. هم چنین ممکن است از دست دادن شنوایی و احساس خالی بودن یا شلوغی در گوش را نیز تجربه کنید.
افرادی که میگرن دارند، حتی زمانی که علايم سردردندارند ممكن است دچار احساس سرگيجه شوند. چنین حوادثی ممکن است چند دقیقه به طول بینجامد و ممکن است با سردرد و حساسیت نور و سر و صدا مرتبط باشد.
مشکلات گردش خون:
اگر قلبتان خون کافی به مغز شما نمیرساند، ممکن است احساس سرگیجه، ضعف یا عدم تعادل را داشته باشید. افت چشمگیر در فشار خون سیستولیک ممکن است منجر به احساس ضعف شود. میتواند بعد از نشستن یا ایستادن خیلی سریع رخ دهد. این شرط به نام فشار خون ارتواساتیک نیز نامیده می شود. شرایطی مانند کاردیومیوپاتی، حمله قلبی، بینظمی قلب و حمله ایسکمی میتواند موجب گیجی و سرگیجه شود. همچنين کاهش حجم خون ممکن است باعث عدم جریان خون کافی به مغز و یا گوش درونی شما شود.
شرایط عصبی:
برخی از اختلالات عصبی - مانند بیماری پارکینسون و اسکلروز چندگانه – میتواند منجر به از دست رفتن تدریجی تعادل شود.
داروها:
سرگیجه میتواند یک عارضه جانبی از داروهای خاصی مثل داروهای ضد تشنج، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد افسردگی و داروهای مسکن باشد. به طور خاص، کاهش فشار خون ممکن است باعث ضعف شود.
اختلالات تنشی:
اختلالات تنشی خاصی همچون حملات پانیک و غیره نيز ميتواند علايمي چون سرگيجه ايجاد كند.
کم خونی ميتواند علايم سرگيجه به همراه خستگی، ضعف و پوست رنگ پریده را ايجاد كند.
قند خون کم :
این شرایط عموماً در افراد مبتلا به دیابت که از انسولین استفاده میکنند رخ میدهد. كه گاهي ب عرق كردن و اضطراب نيز همراه است.
زیاد خوردن و کم آبی بدن:
اگر در شرایط آب و هوای گرم، فعال هستید و یا اگر به اندازه کافی مایعات ننوشید، ممکن است از گرمای بیش از حد (هیپرترمی) یا کم آبی را بگیرید و احساس سرگیجه کنید. به خصوص اگر از داروهای قلبی استفاده می کنید.
چگونه نوع سرگيجه را شخيص ميدهند؟
در زمان مراجعه به پزشك بيشتر سوالاتي در مورد نوع داروي مصرفي شما و بعد هم انجام معاينه فيزيكي صورت ميگيرد. اگر پزشک برای شما مشکوک به سکته مغزی شده باشد، سریعاً یک اسکن MRI یا سی تی اسکن را برایتان تجویز میکند.
در ابندا نوع تعادل و راه رفتن شما موردازمايش قرار ميگيرد و پس از آن حسهاي بينايي و شنوايي شما چك ميشود.
آزمایش حرکت چشمی :
پزشک شما ممکن است زمانی که یک شی متحرک را دنبال می کنید، مسیر چشمان شما را نگاه کند.
پستوگرافی:
این تست به پزشک میگوید که کدام بخش از سیستم تعادلی که شما بر روی آنها تکیه میکنید، ممکن است دچار مشکل شده باشد.
شما با پاهای برهنه روی سکو میایستید و سعی می کنید تعادل خود را تحت شرایط مختلف حفظ کنید.
تست صندلی روتاری:
در طی این تست، شما در یک صندلی تحت کنترل کامپیوتر قرار میگیرید که خیلی آهسته در یک دایره کامل حرکت میکند. با سرعت زیاد در یک قوس بسیار کوچک عقب و جلو حرکت میکند.
آزمایش حرکت سر برای سرگیجه:
اگر پزشک مشکوک شود که سرگیجه شما ناشی از پاروکسیسمال خوش خیم است، میتواند یک آزمایش حرکتی ساده را انجام دهد به نام مانور دیکس - هالپیک برای تایید تشخیص.
اگر سرگیجههای مکرر دارید، این نکات را در نظر بگیرید:
از امکان از دست دادن تعادل خود آگاه باشید تا منجر به آسیب جدی نشوید. اگر لازم است از حرکت ناگهانی خودداری کنید و با یک عصا قدم بزنید. اشیایی که امکان گیر کردن به آنها و افتادن توسط آنها وجود دارد را جمع کنید، مانند قالیچهها و سیمهای برق. از زیر پاییهای غیر سر خور در دستشویی و کف حمام استفاده کنید. نور خوب داشته باشید. وقتی احساس سرگیجه میکنید، فوراً بنشینید و یا بخوابید. با چشمان بسته در یک اتاق تاریک، دراز بکشید. از رانندگی اجتناب کنید. از مصرف کافئین، نمک و مواد مخدر پرهیز کنید. استفاده بیش از حد از این مواد می تواند علائم و نشانه های شما را بدتر کند. مایعات کافی بخورید. یک رژیم غذایی سالم داشته باشید. به اندازه کافی استراحت کنید. از استرس اجتناب کنید. اگر سرگيجه شما ناشی از دارو است، با پزشک خود درباره حذف یا کاهش دوز آن صحبت کنید. اگر گیجی شما با حالت تهوع همراه است از آنتی هیستامین، مانند مکلیزین یا دیمنهیدرینات استفاده کنید. اینها ممکن است باعث خواب آلودگی شما شوند. اگر سرگیجه شما ناشی از گرم شدن بیش از حد و یا کم آبی بدن است، در یک مکان خنک استراحت کنید و آب بنوشید یا نوشیدنی های ورزشی بنوشید.